Phân loại thị trường chứng khoán và các chủ thể tham gia thị trường

Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi các loại tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu và các công cụ phái sinh. Xem ngay bài học Thị trường chứng khoán là gì? cùng CSI Academy tại đây.

Sự vận hành hiệu quả của thị trường chứng khoán không chỉ phụ thuộc vào cơ cấu tổ chức mà còn vào sự tham gia tích cực của các chủ thể. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán có sự phân loại đa dạng và mỗi loại hình lại có đặc điểm riêng.

Trong bài học này, CSI sẽ cùng các “đồng minh” khai phá về các loại thị trường chứng khoán hiện nay và vai trò của từng chủ thể trong hệ sinh thái thị trường.

1. Phân loại thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán được phân loại dựa trên nhiều yếu tố, từ tính chất giao dịch đến khu vực hoạt động. Dưới đây là các loại chính:

a. Theo giai đoạn phát hành

Thị trường sơ cấp:

• Là nơi các doanh nghiệp hoặc tổ chức phát hành chứng khoán lần đầu để huy động vốn.

• Các giao dịch trên thị trường này diễn ra trực tiếp giữa tổ chức phát hành và nhà đầu tư.

• Ví dụ: Đợt phát hành cổ phiếu IPO (Initial Public Offering) của Vinfast trên sàn chứng khoán Nasdaq của Mỹ

Thị trường thứ cấp:

• Là nơi chứng khoán đã phát hành được mua bán lại giữa các nhà đầu tư.

• Giá chứng khoán ở đây thay đổi liên tục dựa trên cung và cầu thị trường.

• Ví dụ: Giao dịch cổ phiếu của Vingroup trên sàn HOSE.

b. Theo khu vực địa lý

Thị trường trong nước:

• Thị trường chứng khoán hoạt động trong phạm vi quốc gia.

• Ví dụ: Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE), Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).

Thị trường quốc tế:

• Là nơi chứng khoán được giao dịch trên phạm vi toàn cầu, kết nối các nhà đầu tư và tổ chức ở nhiều quốc gia.

• Ví dụ: Sàn giao dịch chứng khoán New York (NYSE), Sàn giao dịch chứng khoán London (LSE).

c. Theo loại tài sản giao dịch

Thị trường cổ phiếu:

• Giao dịch cổ phiếu của các công ty đại chúng.

• Đây là phân khúc chiếm tỷ trọng lớn nhất trên thị trường chứng khoán.

Thị trường trái phiếu:

• Giao dịch trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp.

• Đặc trưng bởi sự ổn định và ít rủi ro hơn cổ phiếu.

Thị trường phái sinh:

• Giao dịch các công cụ phái sinh như hợp đồng tương lai, quyền chọn cổ phiếu.

• Được sử dụng để phòng ngừa rủi ro hoặc đầu cơ.

2. Các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán

Hoạt động của thị trường chứng khoán phụ thuộc vào sự tương tác giữa các chủ thể khác nhau. Những chủ thể chính bao gồm:

a. Nhà phát hành chứng khoán

• Doanh nghiệp: Huy động vốn thông qua phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu.

• Chính phủ: Phát hành trái phiếu chính phủ để tài trợ cho các dự án công.

b. Nhà đầu tư

Nhà đầu tư cá nhân:

• Là các nhà đầu tư không thuộc tổ chức đầu tư chuyên nghiệp, giao dịch chủ yếu trên thị trường thứ cấp.

• Ví dụ: Các cá nhân mua cổ phiếu qua ứng dụng giao dịch chứng khoán như VPS, SSI CSI,...

Nhà đầu tư tổ chức:

• Gồm các quỹ đầu tư, ngân hàng, công ty bảo hiểm.

• Tham gia với quy mô vốn lớn, có ảnh hưởng lớn đến xu hướng thị trường.

Các tổ chức tự doanh:

• Tự doanh là một bộ phận thuộc công ty chứng khoán, sử dụng vốn của công ty để đầu tư trực tiếp vào chứng khoán nhằm mục đích sinh lời.

• Tổ chức tự doanh thường có vai trò quan trọng trong việc tạo thanh khoản và ổn định giá trị thị trường.

Nhà đầu tư nước ngoài:

• Là các tổ chức hoặc cá nhân nước ngoài tham gia mua bán chứng khoán tại một quốc gia khác.

• Họ mang lại nguồn vốn lớn, đồng thời góp phần nâng cao tính thanh khoản và minh bạch của thị trường.

• Ví dụ: Quỹ Dragon Capital là nhà đầu tư lớn trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

c. Các trung gian tài chính

• Công ty chứng khoán: Cung cấp dịch vụ môi giới, tư vấn và quản lý danh mục đầu tư. Ví dụ: Công ty chứng khoán CSI.

• Trung tâm lưu ký (VSD): Đảm bảo việc lưu trữ và quản lý chứng khoán an toàn.

d. Cơ quan quản lý nhà nước

• Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN): Quản lý và giám sát hoạt động của thị trường chứng khoán tại Việt Nam.

• Bộ Tài chính: Phối hợp với UBCKNN để xây dựng các chính sách phát triển thị trường.

Kết luận:

Việc phân loại thị trường chứng khoán và xác định vai trò của các chủ thể sẽ giúp nhà đầu tư hiểu rõ về kênh đầu tư chứng khoán, đặc điểm từng loại thị trường và từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp với mục tiêu.

Nếu bạn đang muốn thử sức với thị trường chứng khoán nhưng không biết bắt đầu từ đâu. Đừng lo bởi CSI luôn ở đây hỗ trợ bạn, đồng hành cùng bạn từ con số 0 đến khác 0 trên hành trình xây dựng tương lai tự do tài chính.

Trở thành “đồng minh” của CSI tại: https://vncsi.com.vn/mo-tai-khoan-chung-khoan/

CSI Academy là chuỗi nội dung độc quyền thuộc Chứng khoán CSI cung cấp kiến thức đầu tư từ cơ bản đến nâng cao. CSI Academy mong muốn song hành cùng nhà đầu tư, khởi đầu là những tân binh mới tham gia thị trường, bắt đầu từ số 0 trở thành những chiến binh sẵn sàng chiến đấu với những chông gai của giới tài chính. Các đồng minh hay đón xem các bài giảng tiếp theo trên CSI Academy để trang bị những kiến thức thực chiến nhé!

-----------------------
Cùng CSI đầu tư sáng tạo, kiến thiết tự do

Facebook: https://www.facebook.com/chungkhoanCSI

Hotline: 0886 998 288

Email: online@vncsi.com.vn